Η μάθηση και το σχολείο δεν είναι ένα μέγεθος που ταιριάζει σε όλους. Αν και όλα τα παιδιά μαθαίνουν μέσω της ουσιαστικής εμπειρίας, της αφής, της κίνησης, της παρατήρησης και της ακοής, παρατηρώντας τα καλύτερα θα διαπιστώσουμε κάποιες δυνάμεις και προτιμήσεις οι οποίες δηλώνουν τον τύπο μάθησης που υπερτερεί.
Ο τύπος μάθησης ουσιαστικά αναφέρεται στους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μαθαίνουμε, επεξεργαζόμαστε και διατηρούμε τις πληροφορίες. Κάποια παιδιά τα πηγαίνουν καλύτερα στα πρακτικά πράγματα, και άλλα λειτουργούν καλύτερα στα γλωσσικά. Άλλα κατανοούν καλύτερα, και άλλα αποστηθίζουν πολύ εύκολα. Η κατανόηση του πώς μαθαίνει ένα παιδί, μπορεί να κάνει την εκπαίδευσή του μια καλύτερη εμπειρία για όλους. Όταν οι γονείς γνωρίζουν τον καλύτερο τρόπο μάθησης του παιδιού, μπορούν να το βοηθήσουν να μαθαίνει πιο αποτελεσματικά (περισσότερο από 50% σύμφωνα με έρευνες) και με λιγότερη προσπάθεια!
Οι τύποι μάθησης…
Οι έρευνες δείχνουν πως το μαθησιακό στυλ των παιδιών αρχίζει και διακρίνεται στις ηλικίες των 6 ή 7 χρόνων, στη διάρκεια της σχολικής περιόδου. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, υπάρχουν αρκετοί τρόποι διαφοροποίησης των τύπων μάθησης, αλλά συνηθέστερα αναφέρονται τρεις βασικοί τύποι: οπτικός (μάθηση μέσω της όρασης), ακουστικός (μάθηση μέσω ακοής), κιναισθητικός τύπος (μάθηση μέσω της πράξης και της κίνησης).
Οπτικός τύπος:
Το παιδί που χρησιμοποιεί πιο πολύ τον οπτικό τύπο μάθησης μαθαίνει κυρίως μέσω της όρασης. Του αρέσει να απεικονίζει τα πράγματα, έχει ανεπτυγμένη φαντασία και μαθαίνει μέσα από εικόνες (μπορεί να θυμάται τις εικόνες σε μια σελίδα). Απολαμβάνει τη ζωγραφική και το σχέδιο, διαβάζει χάρτες και διαγράμματα, δείχνει ενδιαφέρον για μηχανές και εφευρέσεις, παίζει με παιχνίδια κατασκευών, lego και παζλ.
Τα παιδιά που χρησιμοποιούν πιο έντονα την οπτική επεξεργασία για να μάθουν, τείνουν να παρατηρούν τη γλώσσα του σώματος του γονιού ή του δασκάλου και τις εκφράσεις των προσώπων. Μαθαίνουν κυρίως μέσω της αναπαράστασης και της περιγραφής. Στην τάξη μπορεί να δείχνουν ονειροπόλοι και αφηρημένοι. Η έντονη κινητικότητα (είτε μέσα στην τάξη είτε στο χώρο μελέτης) μπορεί να προκαλέσει εύκολα απόσπαση προσοχής.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς; Για να ενθαρρύνουν οι γονείς αυτόν τον τρόπο σκέψης, μπορούν να προτείνουν στο παιδί να φτιάχνει τις δικές του εικόνες καθώς διαβάζουν και να τις φωτογραφίζει στο μυαλό του. Τα βιβλία με εικόνες (ακόμα και όταν μεγαλώνει το παιδί) μπορεί να αποτελέσουν ένα πολύ καλό κίνητρο για να διαβάζει. Επίσης, η ενθάρρυνση της γραφής και της υπογράμμισης με διαφορετικά χρώματα μπορεί να ενισχύσει το ενδιαφέρον του. Τα σχεδιαγράμματα και οι μνημονικοί χάρτες θα βοηθήσουν ιδιαίτερα στη μάθηση και την ανάκληση σύνθετων πληροφοριών.
Ακουστικός τύπος:
Το παιδί που χρησιμοποιεί πιο πολύ τον ακουστικό τύπο μάθησης μαθαίνει κυρίως μέσω της ακοής. Σκέφτεται με λέξεις, αντιλαμβάνεται εύκολα έννοιες, είναι καλός αναγνώστης, θυμάται με ακρίβεια ημερομηνίες και ονόματα, του αρέσει η μουσική (συχνά έχει μουσικό ταλέντο) και τα παιχνίδια λέξεων.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς; Οι ακουστικοί τύποι μαθαίνουν συμμετέχοντας σε συζητήσεις και όταν μιλάνε για τις νέες πληροφορίες. Οι προφορικές οδηγίες μπορούν να τους βοηθήσουν να αποσαφηνίσουν τις γραπτές εντολές ή πληροφορίες. Ο πολύ δυνατός θόρυβος μπορεί να αποσπάσει την προσοχή τους για αυτό και μαθαίνουν καλύτερα σε ένα ήσυχο περιβάλλον. Η ηχογράφηση των μαθημάτων την ώρα που διαβάζετε τα μαθήματα και η μετέπειτα αναπαραγωγή μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη στην κατάκτηση της γνώσης. Το ίδιο ισχύει και με τη χρήση ηχητικών βιβλίων.
Κιναισθητικός τύπος:
Το παιδί που χρησιμοποιεί πιο πολύ τον κιναισθητικό τύπο μάθησης μαθαίνει κυρίως μέσω της αφής, της κίνησης και της πράξης. Η διεργασία της γνώσης γίνεται μέσα από τις φυσικές αισθήσεις του σώματος. Απολαμβάνει τα αθλήματα ή άλλες δραστηριότητες που επιτρέπουν τη συνεχόμενη κίνηση και συνήθως δυσκολεύεται να μείνει σε μια θέση για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η πρακτική εμπειρία της γνώσης του επιτρέπει να συμμετέχει ενεργά στην ανακάλυψη του κόσμου και έτσι μαθαίνει καλύτερα.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς; Η κίνηση βοηθάει γενικά αυτά τα παιδιά, για αυτό είναι καλό να τους επιτρέπονται τα διαλείμματα μετά από ένα χρονικό διάστημα όταν μελετούν. Το μάσημα μαστίχας, η σχεδίαση ή απασχόληση των χεριών με ένα αντικείμενο μπορούν να βοηθήσουν στη συγκέντρωση. Η ενεργή μάθηση μέσα από δραστηριότητες, πειράματα, εικαστικές εργασίες, επαφή με τη φύση, βοηθάει να “αισθάνονται” τις νέες πληροφορίες και να κατακτούν πιο εύκολα τη γνώση.
Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται πως δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τύπος μάθησης. Όλοι μαθαίνουμε με διαφορετικό τρόπο και η καλύτερη μέθοδος για να καταλάβουν οι γονείς το στιλ μάθησης του παιδιού είναι μέσω της παρατήρησης. Οι δραστηριότητές του, τα ενδιαφέροντά του, οι προτιμήσεις του, δίνουν ενδείξεις για τον τρόπο που επεξεργάζεται πληροφορίες. Έχοντας γνώση οι γονείς επομένως, μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να καταλάβει καλύτερα τις δυνάμεις του και να αυξήσει τα κίνητρά του για μάθηση!
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
Βιβλιγραφία:
Bertrand, C. (2002). What We Know About How People Learn. California Journal of Science Education, Vol.2, Issue 2.
Carbo, M. (1986). Teaching Students to Read Through Their Individual Learning Style. Prentice Hall, NJ.
Oxford, R. L. (2006). Language Learning Styles and Strategies: Concepts and Relationships. International Review of Applied Linguistics in Language Teaching, 41, 4.
