Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των παιδιών με διάσπαση προσοχής και/ή υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ), είναι η ανήσυχη και γεμάτη ενέργεια συμπεριφορά. Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ μπορεί να δυσκολεύονται να μείνουν ακίνητα, όπως επίσης μπορεί να δυσκολεύονται να μη δείχνουν νευρικότητα ή ανησυχία ακόμα και αν τους ζητηθεί να το κάνουν έστω και για μικρό διάστημα.
Για να εκτονωθεί αυτή η ανεξάντλητη ενέργεια, τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ χρειάζονται αφθονία άσκησης! Οι έρευνες δείχνουν πως η άσκηση όχι μόνο βοηθάει τα παιδιά να εκτονώσουν ενέργεια, αλλά επίσης μπορεί να βοηθήσει σε θέματα όπως στην έλλειψη συγκέντρωσης, στην παρορμητικότητα και στις ελλιπείς κοινωνικές δεξιότητες.
Όσο πιο τακτική είναι η άσκηση, τόσο πιο θετικό αντίκτυπο έχει στα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ ενός παιδιού. Οι ειδικοί συνιστούν καθημερινή άσκηση τουλάχιστον 60 λεπτών η οποία μπορεί να περιλαμβάνει από μέτρια έως έντονη δραστηριότητα. Τέτοια άσκηση θα μπορούσε να είναι το ποδήλατο, η κολύμβηση, το ποδόσφαιρο κ.α.
Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αξίζει να αναφερθεί, είναι πως η άσκηση στη φύση ή μια απλή 20λεπτη βόλτα με τα πόδια στο πάρκο, βοηθάει τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ να συγκεντρωθούν πιο εύκολα!
Πώς επιδρά η άσκηση στον εγκέφαλο;
Οι περισσότεροι ίσως πιστεύουμε πως η άσκηση είναι ωφέλιμη γιατί τονώνει τους μύες τους σώματός μας. Στην πραγματικότητα όμως η άσκηση μπορεί και κρατάει σε φόρμα και τον εγκέφαλο! Ας το δούμε αυτό πιο αναλυτικά.
Όταν τα παιδιά ασκούνται, ο εγκέφαλος απελευθερώνει χημικές ουσίες που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές. Αυτοί, περιλαμβάνουν την ντοπαμίνη και τη νορεπινεφρίνη οι οποίες μας βοηθούν να σκεφτόμαστε, να εστιάζουμε την προσοχή μας και να ελέγχουμε τη συμπεριφορά μας. Για να κατανοήσουμε όμως καλύτερα τη σημασία αυτών των χημικών ουσιών, σκεφτείτε πως τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της ΔΕΠ-Υ αυξάνουν τις ποσότητες των ουσιών αυτών στον εγκέφαλο.
Επομένως, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι η άσκηση μπορεί να προσφέρει τα ίδια, αν όχι καλύτερα αποτελέσματα με τα φάρμακα μιας και μπορεί και το κάνει με φυσικό τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί πως τα παιδιά που ασκούνταν είχαν καλύτερη απόδοση στα τεστ προσοχής και είχαν λιγότερη παρορμητικότητα ακόμα και αν δεν έπαιρναν φάρμακα.
Τα οφέλη της άσκηση στον εγκέφαλο όμως δεν τελειώνουν εδώ. Η άσκηση αυξάνει τη ροή αίματος προς τον εγκέφαλο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ μιας και μπορεί να έχουν μικρότερη ροή αίματος στα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τη σκέψη, τη σχεδίαση, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά.
Η άσκηση βελτιώνει τα αιμοφόρα αγγεία και τη δομή του εγκεφάλου, κάτι που βοηθά την ικανότητα σκέψης. Επίσης, βελτιώνει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου σε τμήματα που σχετίζονται με τη συμπεριφορά και την προσοχή.
Πώς η άσκηση βοηθά στη σκέψη και τη συμπεριφορά;
Μια ιδιαίτερη δυσκολία που έχουν τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αφορά το σύνολο των δεξιοτήτων που σχετίζονται με την επίλυση προβλημάτων που χρησιμοποιούμε για να σχεδιάσουμε και να οργανώσουμε. Για παράδειγμα, η έλλειψη αυτών των δεξιοτήτων μπορεί να δυσκολέψει το παιδί με ΔΕΠ-Υ να θυμηθεί τα καθήκοντά του ή να οργανώσει την τσάντα του. Η άσκηση έχει αποδειχτεί ότι βελτιώνει αυτούς τους τομείς των παιδιών με ΔΕΠ-Υ αλλά και όχι μόνο. Έρευνα έδειξε ότι 12 εβδομάδες άσκησης βελτίωσαν τις επιδόσεις μαθηματικών και ανάγνωσης όλων των παιδιών που συμμετείχαν στον πρόγραμμα αλλά ιδιαίτερα αυτών που έδειξαν σημάδια ΔΕΠ-Υ.
Επίσης, πολλά παιδιά με ΔΕΠ-Υ δυσκολεύονται με την κοινωνικοποίησή τους και τη συμπεριφορά τους. Η ενασχόληση με ένα άθλημα βοηθάει τα παιδιά να βελτιωθούν και σε αυτούς τους τομείς μιας και ενθαρρύνει τη συναναστροφή και συνεργασία με άλλα παιδιά.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που ασκούνται έχουν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς, δεν διακόπτουν τους άλλους, έχουν λιγότερη επιθετική συμπεριφορά, φέρονται λιγότερο ανάρμοστα και παρορμητικά και συνεργάζονται πιο εύκολα.
Συνοψίζοντας, τα οφέλη της άσκησης είναι τεράστια δεδομένου πως βελτιώνονται οι γνωστικές επιδόσεις, η λειτουργία του εγκεφάλου αλλά και η συμπεριφορά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ. Η σωματική δραστηριότητα είναι σαφώς σημαντική για όλα τα παιδιά αλλά ειδικότερα για τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αναφέρουν ειδικοί!
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
Πηγές:
Brennan, D. (2014). Exercise for Children With ADHD. WebMD Medical Reference.
Hamblin, J. (2014). Exercise Is ADHD Medication. The Atlantic.
Rettner, R. (2012). Taking Away Recess Bad for ADHD Kids, Expets Say. Live Science.
