Το Τ.Ε. είναι μια δομή της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης που λειτουργεί μέσα στα τυπικά σχολεία γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Στόχος του Τ.Ε. είναι η εκπαιδευτική παρέμβαση με ατομικά ή ομαδικά εξατομικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης στους μαθητές με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, εντός του σχολικού ωραρίου.
Στα Τ.Ε. μπορούν να συμμετάσχουν οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες οι οποίοι έχουν γνωμάτευση από διαγνωστική υπηρεσία όπως τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ ή τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, ή οι μαθητές που δεν έχουν γνωμάτευση αλλά έχει παρατηρηθεί από τους εκπαιδευτικούς γενικής παιδείας ότι παρουσιάζουν δυσκολίες. Σε αυτή την δεύτερη περίπτωση, για τη συμμετοχή στο Τ.Ε. είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβούλου Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης. Και στις δύο περιπτώσεις, για να νομιμοποιηθεί η συμμετοχή του παιδιού στο Τ.Ε. χρειάζεται η συναίνεση του γονέα ή του κηδεμόνα ο οποίος υποβάλλει ενυπόγραφη αίτηση συμμετοχής του παιδιού του στο Τ.Ε.
Τα Τ.Ε. λειτουργούν με δύο διαφορετικούς τύπους προγραμμάτων:
1). Κοινό και εξειδικευμένο πρόγραμμα που καθορίζεται με πρόταση από τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ για τους μαθητές με ηπιότερης μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το οποίο για κάθε μαθητή δεν θα υπερβαίνει τις δεκαπέντε διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως.
2). Εξειδικευμένο ομαδικό ή εξατομικευμένο πρόγραμμα διευρυμένου ωραρίου που καθορίζεται με πρόταση από τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ, για τους μαθητές με σοβαρότερες μορφής ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίες δεν καλύπτονται από αντίστοιχες με το είδος και το βαθμό αυτοτελείς σχολικές μονάδες. Το εξειδικευμένο πρόγραμμα μπορεί να είναι ανεξάρτητο από το κοινό, σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών. Στις περιπτώσεις αυτές η συνδιδασκαλία γίνεται σύμφωνα με τις προτάσεις των διαγνωστικών υπηρεσιών.
Για να λειτουργήσει το Τ.Ε. είναι απαραίτητα τα εξής:
α. Ομαδικά προγράμματα παρέμβασης. Ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. δημιουργεί ομάδες μαθητών ανάλογα με το είδος των δυσκολιών προς παρέμβαση, έχοντας υπόψη του τις γνωματεύσεις, τις παρατηρήσεις των καθηγητών του σχολείου και τα ανιχνευτικά τεστ που θα χορηγήσει ο ίδιος. Αυτό σημαίνει ότι η συμμετοχή των μαθητών στην κάθε ομάδα δεν έχει καμία σχέση με την τάξη φοίτησής του. Για παράδειγμα, μπορεί σε μια ομάδα να δουλεύουν μαζί ένας μαθητής της Β΄, δύο μαθητές της Γ΄ και ένας μαθητής της Δ΄ που έχουν κοινές δυσκολίες.
β. Εξατομικευμένα προγράμματα παρέμβασης. Για τους μαθητές που παρουσιάζουν σοβαρές εκπαιδευτικές ανάγκες και δεν μπορούν να ομαδοποιηθούν, ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. υλοποιεί εξατομικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης. Όταν κριθεί απαραίτητο, ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. υλοποιεί το εξειδικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης και εντός της κανονικής τάξης του μαθητή (συνεκπαίδευση).
γ. Κυκλικό ωράριο. Το κυκλικό ωράριο αναφέρεται στην προγραμματική απουσία του μαθητή από την κανονική τάξη που τη διαμορφώνει ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. έτσι ώστε να μην χάνονται πολλές διδακτικές ώρες του ίδιου αντικειμένου. Κατά μέσο όρο ο μαθητής θα απουσιάζει δύο φορές το μήνα από κάθε αντικείμενο. Το πρόγραμμα αυτό δημιουργείται σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου και μπορεί να αναπροσαρμόζεται σε περίπτωση που είναι απαραίτητη η παρουσία του μαθητή στη τάξη όπως τα διαγωνίσματα, εφόσον ενημερωθεί εγκαίρως ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. παίρνει τους μαθητές από όλα τα μαθήματα, αλλά αποφεύγει αυτά όπου τα παιδιά έχουν καλή επίδοση και κάνουν καλό στην εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους όπως η γυμναστική, η ζωγραφική, οι Η/Υ, κ.α.
δ. Αίθουσα για το Τ.Ε. Στο σχολείο όπου λειτουργεί Τ.Ε. πρέπει να διαθέτει μια ασφαλή αίθουσα η οποία θα είναι αποκλειστικά για το Τ.Ε.. Η αίθουσα αυτή θα πρέπει να είναι έτσι διαμορφωμένη ώστε να εξυπηρετεί περίπου πέντε μαθητές, να είναι φωτείνή, μακρία από θορύβους, να περιλαμβάνει τραπέζι ή θρανία, καρέκλες, γραφείο εκπαιδευτικού, βιβλιοθήκη και Η/Υ/ με εκτυπωτή (Παπαδομαρκάκης, Γκονέλα & Παπαδοπούλου, 2011).
Στο Τ.Ε. ο ειδικός παιδαγωγός παρεμβαίνει στις επιμέρους δυσκολίες των μαθητών όπως στην ανάγνωση, στην κατανόηση κειμένου, στη γραφή, στα μαθηματικά, διδάσκει γνωστικές και μεταγνωστικές στρατηγικές διαχείρισης της γνώσης και ένα δομημένο τρόπο μελέτης στο σχολείο και στο σπίτι. Το είδος, η μεθοδολογία και τα υλικά παρέμβασης που θα επιλεγούν από τον ειδικό παιδαγωγό σε συνεργασία με το διευθυντή του σχολείου, έχουν να κάνουν με τους επιμέρους στόχους που έχει θέσει για την κάθε ομάδα (Παπαδομαρκάκης, Γκονέλα & Παπαδοπούλου, 2011).
Γενικότερα, το Τ.Ε. παρέχει εξειδικευμένη παρέμβαση σε δεξιότητες των μαθητών με σκοπό να γίνουν αυτοματοποιημένες γνωστικές ικανότητες. Την ώρα που ο μαθητής βρίσκεται στο Τ.Ε. δουλεύει τις εντοπισμένες δυσκολίες του (γραφή, ανάγνωση, στρατηγικές κατανόησης κ.α.) και αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο σε όλα τα μαθήματα. Η ολοκληρωμένη ένταξη ενός μαθητή με μαθησιακές δυσκολίες θεωρείται η φοίτησή του στο Τ.Ε. με παράλληλη παρακολούθηση του τμήματος Ενισχυτικής Διδασκαλίας του σχολείου όπου ο μαθητής καλύπτει τα γνωστικά κενά των μαθημάτων από τα οποία απουσίαζε βρισκόμενος στο Τ.Ε. Με άλλα λόγια, θα γίνεται παρέμβαση τόσο στις ατομικές εκπαιδευτικές του ανάγκες ως προς την αποκατάσταση των ειδικών δυσκολιών όσο και στην ενίσχυσή του στα τρέχοντα γνωστικά αντικείμενα. Σε κάθε σχολείο που λειτουργεί το Τ.Ε. ουσιαστικά προάγεται η ποιότητα του σχολείου αφού δίνει ίσες ευκαιρίες σε περισσότερους μαθητές να έχουν πρόσβαση στη γνώση. Χρέος κάθε σχολείου είναι να εκπληρώνει τον παιδαγωγικό του ρόλο καλύπτοντας έναν ευρύ αριθμό μαθητών και να μην αποκλείει όσο γίνεται κανέναν (Παπαδομαρκάκης, Γκονέλα & Παπαδοπούλου, 2011).
Τέλος, στόχος του Τ.Ε. είναι η διαχείριση των δυσκολιών του μαθητή, η αυτονόμησή του και η λειτουργική ένταξη στην τάξη του. Η δημιουργία δικτύου συνεργασίας μεταξύ του παιδαγωγού του Τ.Ε., των καθηγητών της τάξης, των γονέων και των παιδιών είναι εξαιρετικής σημασίας για να υπάρξει επιτυχημένη παρέμβαση. Έχοντας όλοι μια θετική στάση σε αυτό το νέο θεσμό του Τ.Ε. στο σχολείο μπορεί να οδηγήσει στη επιτυχία του προς όφελος των μαθητών αλλά και όλης της σχολικής κοινότητας (Παπαδομαρκάκης, Γκονέλα & Παπαδοπούλου, 2011).
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr