Η Μαρία είναι ένα κοριτσάκι 8 χρονών και πάντα δυσκολευόταν με το σχολείο. Από τότε που ξεκίνησε την τρίτη δημοτικού τα προβλήματα με το σχολείο έγιναν ακόμα πιο έντονα. Συνέχεια παρακαλάει να μείνει σπίτι και να μην πάει σχολείο, καθυστερεί να ετοιμαστεί και να ντυθεί και συχνά χάνει την πρώτη ώρα. Όταν φτάσει στο σχολείο παραπονιέται για πόνους στο στομάχι και πονοκεφάλους και ζητάει από τη δασκάλα να τηλεφωνήσουν στη μαμά της. Η δασκάλα έχει εκφράσει την ανησυχία της για τις τόσες πολλές σχολικές ώρες που χάνει κάθε εβδομάδα η Μαρία γιατί αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποκτάει μαθησιακά κενά.
Η σχολική άρνηση εμφανίζεται το ίδιο τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια. Σε όλες τις ηλικίες από 5-17 μπορεί το παιδί να αρνείται να πάει στο σχολείο, αλλά οι πιο συνηθισμένες ηλικίες είναι μεταξύ 10-13 ετών. Μπορεί να συμβεί στην αρχή του δημοτικού, όπου το παιδί μπαίνει σε νέο σχολείο, ή και αργότερα όταν θα πάει στο γυμνάσιο.
Η σχολική άρνηση διακρίνεται από τη σημαντική άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο και/ή τη δυσκολία παραμονής στο σχολείο για μια ολόκληρη μέρα. Πιο συγκεκριμένα, η συμπεριφορά της σχολικής άρνησης προσδιορίζεται στα παιδιά ηλικιών 5-17, τα οποία:
- Απουσιάζουν εντελώς από το σχολείο,
- Πηγαίνουν στο σχολείο αλλά φεύγουν κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας,
- Πηγαίνουν στο σχολείο αλλά με κλάματα, ξεσπάσματα ή άλλα έντονα προβλήματα συμπεριφοράς,
- Παρουσιάζουν ασυνήθιστη δυσφορία κατά τις σχολικές ημέρες η οποία οδηγεί σε μελλοντικές απουσίες.
Συνήθως τα παιδιά με σχολική άρνηση παρουσιάζουν δύο ειδών προβληματικής συμπεριφορά – της εσωτερίκευσης ή της εξωτερίκευσης των προβλημάτων. Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα εσωτερίκευσης είναι η γενικευμένη ανησυχία, η κοινωνική απομόνωση, το άγχος, η κατάθλιψη, η κούραση και τα σωματικά συμπτώματα (στομαχόπονος, ναυτία, πονοκέφαλος). Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα εξωτερίκευσης είναι ξεσπάσματα όπως κλάμα και φωνές, λεκτική και σωματική επιθετικότητα.
Τα αίτια
Αν και υπάρχουν πολλές συμπεριφορές που χαρακτηρίζουν τα παιδιά που αρνούνται να πάνε στο σχολείο και κατά συνέπεια πολλές αιτίες που θα έκαναν ένα παιδί να μη θέλει να πάει στο σχολείο, οι πιο συχνοί λόγοι είναι οι παρακάτω:
- Για να αποφύγει σχολικές δραστηριότητες ή καταστάσεις που προκαλούν γενική δυσφορία όπως άγχος, θλίψη και σωματικά συμπτώματα,
- Για να αποφύγει την αλληλεπίδραση με συμμαθητές,
- Για να αποφύγει σχολικές καταστάσεις που εμπεριέχουν αξιολόγηση όπως τα τεστ ή την προφορική εξέταση,
- Για να επισύρει την προσοχή από σημαντικά πρόσωπα έξω από το σχολείο.
Η αντιμετώπιση
Συνήθως οι δάσκαλοι και οι διευθυντές είναι οι πρώτοι επαγγελματίες που προσδιορίζουν την ύπαρξη του προβλήματος και ενημερώνουν τους γονείς για τους τρόπους αντιμετώπισης και παρέμβασης. Επειδή είναι πολύ σημαντικό τα κατανοηθούν οι αιτίες που προκαλούν και διατηρούν το πρόβλημα, είναι απαραίτητη η αξιολόγηση του παιδιού από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως η σχολική άρνηση, το πιθανότερο είναι ότι θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνο στο μαθησιακό κομμάτι του παιδιού, αλλά και στο κοινωνικό και ψυχολογικό του κόσμο.
Τα παιδιά, οι γονείς, το σχολικό προσωπικό και οι ειδικοί ψυχικής υγείας είναι σημαντικό να δράσουν συλλογικά για να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τη σχολική άρνηση.
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
Πηγή: education.com
