Η άνοιξη έφτασε, ο ήλιος λάμπει και όλοι μας, ίσως άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, θέλουμε να βρισκόμαστε σε εξωτερικούς χώρους για να απολαμβάνουμε τις όμορφες μέρες. Κάποιοι όμως, αυτή την επιθυμία την έχουν πολύ περισσότερο ανάγκη, και όχι μόνο την άνοιξη, αλλά ολόκληρο το χρόνο. Αυτοί είναι τα παιδιά!
Το παιχνίδι για τα παιδιά είναι κάτι παραπάνω από αυτό που νομίζουμε εμείς οι μεγάλοι. Κάθε πτυχή της ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας ενισχύεται μέσα από το παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι για τα παιδιά ο μοναδικός τρόπος που βιώνουν τον κόσμο, και μέσα από αυτό εξασκούν και βελτιώνουν τις δεξιότητές τους – κάτι που παρατηρείται σε όλους τους πολιτισμούς!
Το παιχνίδι ικανοποιεί πολλές ανάγκες και παίζει κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξή των παιδιών. Μέσα από αυτό ικανοποιούν την περιέργειά τους, εξερευνούν και ανακαλύπτουν, πειραματίζονται και μαθαίνουν. Παράλληλα, το παιχνίδι ενισχύει την ανάπτυξη των αισθήσεων, τις αντιληπτικές ικανότητες και τις φυσικές δεξιότητες των παιδιών, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει ατελείωτες ευκαιρίες για να επεκτείνουν τις πνευματικές τους δεξιότητες, να ενισχύσουν την κοινωνική τους ανάπτυξη και τη δημιουργικότητά τους. Καμιά άλλη δραστηριότητα δεν είναι σαν το παιχνίδι. Και αυτό γιατί συχνά το παιχνίδι δεν έχει κάποιο σκοπό πέρα από το ίδιο το παιχνίδι – ικανοποιεί τα παιδί από μόνο του.
Γιατί το παιχνίδι στην ύπαιθρο και στους εξωτερικούς χώρους είναι σημαντικό για τα παιδιά;
Αφού αναλύθηκε ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού, είναι καλό να επιμείνουμε λίγο παραπάνω στη σημασία που έχει το εξωτερικό παιχνίδι για τα παιδιά. Αν ρωτήσετε τα παιδιά σας που προτιμούν να παίζουν, μέσα στο σπίτι ή έξω στο πάρκο και στη γειτονιά, το πιθανότερο είναι να σας απαντήσουν σε εξωτερικό χώρο.
Η σωματική δραστηριότητα όπως το περπάτημα, το σκαρφάλωμα, το τρέξιμο, το χοροπηδητό είναι για τα παιδιά βασικοί μηχανισμοί της ανάπτυξής τους. Πόση όμως από αυτή τη σωματική δραστηριότητα μπορεί να εκτονωθεί σε εσωτερικά δομημένους χώρους; Τα περισσότερα παιδιά σήμερα μαθαίνουν να λειτουργούν σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους για παιχνίδι, για άθληση, για ζωγραφική, για μάθηση, και στερούνται την αυθόρμητη προσαρμογή σε ένα φυσικό, ελεύθερο περιβάλλον μη διαμορφωμένο.
Το παιχνίδι σε έναν ελεύθερο χώρο δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν με όλο τους το είναι εντυπώσεις και αισθήσεις από το περιβάλλον. Ο εξωτερικός χώρος μοιάζει διαφορετικός όταν έχει συννεφιά και διαφορετικός όταν ο ήλιος λάμπει, είναι διαφορετικός όταν είναι μέρα και διαφορετικός όταν σουρουπώνει. Το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να αποκτήσουν καλύτερη αντίληψη του χώρου, του χρόνου, του προσανατολισμού – αυτό με τη σειρά του προκαλεί αντίστοιχες διεργασίες καθώς το παιδί εξοικειώνεται με ποικιλία ερεθισμάτων. Δίνει διαφορετικές ευκαιρίες στο παιδί για ελεύθερη έκφραση και ανακάλυψη.
Από τη φύση τους τα παιδιά θέλουν να βρίσκονται στην ύπαιθρο γιατί βρίσκουν ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν στο παιχνίδι όλο τους το σώμα και όλη τους την ενέργεια χωρίς σχεδόν καθόλου περιορισμούς. Το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους είναι μια μοναδική μορφή άσκησης για τα παιδιά που βοηθά τη σωματική ανάπτυξη, τη μυική ενδυνάμωση και το συντονισμό των κινήσεων. Κάνοντας κούνια για παράδειγμα, τα παιδιά ενεργοποιούν όλους τους μυς για να διατηρήσουν την ισορροπία τους και να συντονίσουν το σώμα τους στο ρυθμό του μπρος πίσω και ταυτόχρονα αντιλαμβάνονται από πρώτο χέρι την αιτία και το αποτέλεσμα.
Στις κούνιες, στο τρέξιμο, στο σκαρφάλωμα, στην τραμπάλα, στο ποδήλατο, στο σκέιτ, τα παιδιά βιώνουν και μαθαίνουν την αίσθηση της αιώρησης, της ταχύτητας, της ισορροπίας, της βαρύτητας, της δύναμης και της επιδεξιότητας. Μέσα από το παιχνίδι δοκιμάζουν και αποδεικνύουν τι μπορούν να κάνουν κάθε φορά και τι όχι, ανακαλύπτουν τα όριά τους, αποκτούν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και μια αίσθηση αυτοπεποίθησης – κάτι που μόνο μέσω της πρακτικής άσκησης μπορεί να επιτευχθεί.
Επιπλέον το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να κάνουν καινούριους φίλους. Το παιχνίδι στην ύπαιθρο είναι σίγουρα λιγότερο δομημένο από ό,τι στους εσωτερικούς χώρους , και αυτό δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να αλληλεπιδρούν περισσότερο μεταξύ τους χωρίς καν να συνειδητοποιούν ότι κοινωνικοποιούνται.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα του εξωτερικού παιχνιδιού είναι ότι το τρέξιμο και ο καθαρός αέρας βοηθούν τα παιδιά να μειώσουν το άγχος και την ένταση που μπορεί να νιώθουν. Έρευνες έχουν δείξει ότι η φυσική δραστηριότητα είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης του άγχους, μειώνει την πίεση και δίνει τη δυνατότητα στο άτομο να βρει την ισορροπία ανάμεσα στο σώμα και στο πνεύμα.
Οι γονείς θα πρέπει να επιδιώκουν και να αναζητούν ευκαιρίες για παιχνίδι στην ύπαιθρο έτσι ώστε να προσφέρουν όλες αυτές τις εμπειρίες στα παιδιά που τόσο πολύ απολαμβάνουν και αναζητούν με πάθος. Καμία άλλη εσωτερική δραστηριότητα δεν μπορεί να καλύψει ταυτόχρονα αυτό που καλύπτει το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους. Τα χρώματα, τα λουλούδια, οι μυρωδιές, η αφή, γίνονται πραγματικότητα και βίωμα για τα παιδιά όταν παίζουν σε φυσικό περιβάλλον. Εκμεταλλευτείτε τις όμορφες μέρες, βγείτε έξω να παίξετε μαζί με τα παιδιά, απολαύσετε τις ομορφιές της φύσης που τις θεωρούμε τόσο δεδομένες και φτιάξτε αναμνήσεις που μόνο στις γειτονιές μπορούν να χτιστούν!
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
